Nog geen half jaar geleden hebben de museumdocenten en rondleiders van het historisch museum een reeks trainingen gevolgd over hoe je met kinderen naar erfgoed en kunst kunt kijken. Wij hebben o.a. 2 ochtenden besteed aan de methode Visual Thinking Strategies en zijn allemaal erg enthousiast geworden over deze manier van kijken naar kunst.
Ik vind het niet alleen een fijne manier van werken met een groep kinderen, het brengt mij zelf ook terug naar de basis: kijken. Het draait om de simpele vraag: wat gebeurt er? Ga maar eens voor een schilderij staan en stel jezelf de vragen: Wat gebeurt er? Waaraan zie je dat? Wat kan ik nog meer ontdekken?
Laten we het schilderij van Barend Wijnveld ‘De dood van Angelus Merula’ als voorbeeld nemen. Wat gebeurt er?
Er staat een groepje mensen bij elkaar; er zit een oude man op de grond, dat zie ik aan zijn grijze haren en baard; hij lijkt ziek of gewond, dat zie ik aan zijn houding, gezichtsuitdrukking en het feit dat er mensen om hem heen staan; op de achtergrond staan koeien; aan de andere kant zie ik een donkere constructie van hout, ik zie dat het hout is aan de structuur van takken en de kleur; onder aan de takkenbos brandt een vuurtje, dat zie ik aan de rook; op de voorgrond ligt een soort muts; die muts hoort waarschijnlijk bij de oude man, omdat de muts naast hem ligt; etc.
Stel je voor dat je dit met een groep doet; je zult versteld staan hoe verschillend mensen kijken. De grootse uitdaging voor een museumdocent of rondleider is nu om de bestaande kennis over het schilderij en het verhaal van Angelus Merula los te laten. De historische kennisoverdracht bewaren we voor een ander moment. Nu draait het alleen om de kunst van het kijken.
