Op de Markt 1 staat het mooie Historisch Museum Den Briel. Dit museum is ondergebracht in het voormalig stadhuis. Dit gebouw heeft al een lange historie want het wordt in 1390 voor het eerst op deze plaats vermeld. Dit kwam door de verkoop van een tegenoverliggend gebouw de Gouden Pot. Dit grote huis wordt een paar eeuwen later gesloopt waardoor het huidige marktplein ontstaat.
Natuurlijk heeft het gebouw in al die tijd er niet uitgezien zoals we deze nu kennen. Helaas is er nog weinig over van het oude stadhuis. De indeling van de begane grond met een ruime hal en kleinere achterkamer is waarschijnlijk 14de eeuws. In de hal was een trappentoren maar die is in de 18de eeuw gesloopt. De gang ter linkerzijde heeft men mogelijk al overbouwd bij een verbouwing in 1639. Op de verdieping was aan de voorzijde de Vroedschapkamer, de eigenlijke raadzaal. Links naast het stadhuis was de brandspuit en een bodenkamer, met daarboven 2 kamers voor de burgerwacht.
Hierboven een afbeelding hoe de voorkant van het stadhuis eruit zag voor 1791. Want dan vindt er een rigoureuze verbouwing plaats en deze duurde tot 1794. Het stadhuis kreeg een smalle hoge zandstenen gevel in Lodewijk XVI-stijl, naar ontwerp van Johan van Westenhout. Deze man was in 1789 ook betrokken bij de bouw van de nieuwe Hoofdwacht, die tegenover het museum staat.
In 1954-’57 is het gebouw inwendig ingrijpend gemoderniseerd naar ontwerp van J.H. van den Broeken, J.B. Bakema en uitwendig gerestaureerd onder leiding van Ph.J.W.C. Bolt.
Achter het stadhuis (Venkelstraat 1) werd in 1623 een waag en gevangenis gebouwd naar plannen van Maarten Cornelisz Paeyse. Het linker gedeelte diende als waag en het rechter bouwdeel met lage tussenverdieping als stadsgevangenis. In dit gebouw werd in 1912 een streekmuseum (het Trompmuseum) ondergebracht.
De oude Waag en voormalige stadsgevangenis, aan de achterkant van het voormalige stadhuis
Nadat het stadskantoor aan het Slagveld in gebruikt is genomen kon het museum voor de Tachtigjarige Oorlog in het verbouwde stadhuis in 2012 door koningin Beatrix worden geopend. Het enige wat nog resteert van het stadhuis is de raadzaal. Deze wordt nog steeds gebruikt voor raadsvergaderingen en huwelijksvoltrekkingen.
Opening van het heringerichte museum door Koningin Beatrix, 31 maart 2012
